Chúa nhật 21 thường niên, năm B, là Chúa nhật chót Tin Mừng của Thánh Gioan được công bố sau 5 tuần lễ giúp chúng ta nhận biết tầm quan trọng và ý nghĩa của chủ đề “Bánh Hằng Sống”. Hôm nay chúng ta nhìn thấy cách phản ứng của những người Do Thái và của các tông đồ khi Chúa Giêsu bảo: “Ai ăn thịt và uống máu tôi thì có sự sống đời đời.” Xác quyết này của Chúa Giêsu đã khiến nhiều người nói: “Lời chi mà sống sượng thế! Ai nào có thể nghe nổi!” Tin mừng thánh Gioan thuật lại: “Từ đó, nhiều môn đệ rút lui, không còn đi theo Người nữa. Vậy Đức Giêsu hỏi nhóm Mười Hai: “Cả anh em nữa, anh em cũng muốn bỏ đi hay sao?” Ông Simôn Phêrô liền đáp: “Thưa Thầy, bỏ Thầy thì chúng con biết đến với ai?”.
Suy nghĩ về cách phản ứng của những người đương thời đối với Chúa Giêsu, cố linh mục Nguyễn Thế Thuấn (Dòng Chúa Cứu Thế) đã nhận định một cách chính xác rằng “Đây là sự đụng chạm giữa tự do của con người và ân sủng của Thiên Chúa”. Đúng vậy, đây chính là tóm tắt tất cả cuộc hành trình đức tin của mỗi người chúng ta. Chúng ta sẽ dùng tự do mà chính Chúa ban cho, để hoặc là chọn theo Chúa hoặc là từ bỏ Ngài, và vì Ngài tôn trọng tự do đó nên Ngài ‘bó tay’. Trên cuộc hành trình đức tin này, chúng ta chỉ có hai lựa chọn: tin hay không tin. Đó là ngã ba đường cho từng người chúng ta lựa chọn trong cuộc sống.
Đến với loài người, Chúa Giêsu ‘bắt buộc’ từng người, một khi gặp Ngài, phải lựa chọn hoặc tin theo Ngài hay chống lại Ngài. Con người không thể cứ sống “bình chân như vại” hay còn “lơ lửng con cá vàng” mãi được. Chúa Giêsu cũng đã xác nhận: “Phúc cho ai không phải ‘vấp ngã’ vì Tôi” Theo thiển ý tôi, cái ‘phúc’ này không phải là chuyện may rủi mà là chỗ gặp gỡ cách nhiệm mầu giữa tự do của con người và ân huệ của Thiên Chúa. Tự nguyện đến với Chúa mà đồng thời chỉ có thể đến được là vì đã được Chúa Cha ban cho, được Thần Khí tác sinh. Như thế, tự do mà vẫn cần ân huệ, ân huệ mà vẫn còn tự do.
Sự chọn lựa theo Chúa không phải chỉ một lần là xong nhưng là một chuỗi các lựa chọn trong suốt cả một đời. Chỉ có điều khó hiểu là chúng ta có thể dùng tự do để từ bỏ Chúa mà Ngài phải tôn trọng quyết định của chúng ta. Còn Ngài, Ngài sẽ và vẫn mãi mãi không bao giờ từ bỏ chúng ta. Tôi đan cử cuộc đối thoại giữa một vị Giám Mục và một thiếu nữ người Việt mới diễn ra cách đây không lâu trong Tổng Giáo Phận Perth của chúng ta mà chính người mẹ của thiến nữ đó thuật lại cho tôi sau khi bà nghe cô con gái tâm sự.
Thiếu nữ thưa với vị Giám Mục: “Thưa Đức Cha, nhiều khi con thấy chán nản, nghi ngờ, con không muốn đi theo Chúa Giêsu nữa!”. Vị Giám Mục đáp: “Con có quyền tự do để bỏ Chúa, Chúa không ngăn cản được. Nhưng chắc chắn một điều là Chúa không bao giờ bỏ con. “Thiếu nữ lý luận: “Con vẫn biết vậy, nhưng nhiều khi con nản lòng vì Chúa đòi hỏi nhiều quá!” Vị Giám Mục ôn tồn bảo: “Khi con yêu ai, con có tiếc gì trước những đòi hỏi của người yêu không?” Thiếu nữ đáp liền: “Nhưng đòi hỏi nhiều quá khiến rốt cuộc con phải nghĩ đến chuyện ly dị.” Vị Giám Mục mỉm cười nói: “Dù con có thật sự muốn ‘ly dị’ đi nữa, thì con có quyền tự do để đứng đơn, nhưng cha e rằng cuộc ‘ly dị’ của con sẽ không thành, vì Thiên Chúa không bao giờ muốn ‘ly dị’ với con, và chắc chắn là Ngài sẽ không bao giờ ký tên. Con có quyền tuyên bố cách tào lao là con muốn ‘ly dị’ Chúa, rồi con lạnh lùng bỏ Ngài mà quay lưng đi. Nhưng con biết không, sau những ê chề của cuộc sống, con lại quay về và Chúa rất vui mở rộng vòng tay ra mà đón con”.
Lựa chọn đi theo Chúa không phải là dễ, vì Chúa có nhiều lời nói chướng tai chứ không phải chỉ là chuyện ăn thịt và uống máu Ngài. Ví dụ Chúa dạy ta phải yêu thương kẻ thù, tha thứ cho họ và cầu nguyện cho họ. Điều này thật khó thi hành nhất là khi ta bị thương tổn sâu xa. Chúa còn dạy hễ ai lấy áo ngoài, ta phải cho cả áo trong. Như thế có khác gì người khờ dại đâu. Chúa còn dạy hễ ai vả má này, ta đưa thêm má kia cho họ vả. Như thế có khác chi một kẻ hèn! Tất cả những điều này có thể chấp nhận trên lý thuyết, nhưng thực tế quả là việc khó khăn. Chính vì thế mà một số người có thể ngụy biện rằng Chúa và các thánh làm được, còn tôi không thể làm vì tôi không có khả năng phi thường như các đấng ấy. Nên nhớ: Tự sức mình thì vô phương, phải cần ơn Chúa giúp. Cho nên tuy tự do mà vẫn cần ân huệ, nhận ân huệ mà vẫn còn tự do.
Hãy noi gương các thánh tử vì đạo nước Việt Nam trong sự lựa chọn quyết liệt của các ngài, dù mất mạng sống vẫn kiên tâm đi theo Chúa đến cùng. Vì nói như Thánh Phêrô: “Thưa Thầy, bỏ Thầy thì chúng con biết theo ai? Thầy mới có những lời ban sự sống đời đời.” Linh mục Phạm Quang Hồng.