LÁ THƯ MỤC VỤ
Một ngày kia, có lẽ bất ngờ, Chúa Giêsu đến thăm gia đình ba chị em Martha, Maria và Lagiarô. Đối với người Do Thái, được tiếp đón một người khách đến thăm là một ơn huệ Chúa ban. Việc đón tiếp khách được diễn ra một cách tỉ mỉ và ân cần, khi khách vào nhà được rửa chân vì đi đường bụi bậm. Trong đoạn Tin Mừng này, chúng ta thấy một vài dấu hiệu cho biết Maria là người được phân công rửa chân cho khách. Maria ngồi dưới chân Chúa Giêsu và xem ra Maria cũng đóng vai trò tiếp chuyện với khách. Còn Martha là chị lớn đại diện tiếp đón Ngài, bằng cách Martha chuẩn bị bữa ăn cùng sự chào đón nồng nàn ấm áp, và sự hiếu khách đã nói lên tình cảm sâu đậm giữa Chúa và gia đình của chị. Khi nhìn ngắm chị Martha tất bật dưới bếp, bao nhiêu chuyện phải lo cho kịp bữa ăn, chúng ta mới thấy tinh thần phục vụ và tình cảm chị dành cho Chúa cùng môn đệ của Ngài. Thay vì Martha và Maria cùng chia sẻ công việc nấu nướng, nhưng chỉ có một mình Martha loay hoay và lòng chị lo lắng bồn chồn, và không thể nén lại sự xúc cảm, nên chị đã lôi Chúa Giêsu vào cuộc. “Thưa Thầy, em con để mình con phục vụ, mà Thầy không để ý tới sao?” Có thể Martha không chịu nổi sự thờ ơ và vô tâm của Maria, đang khi cô quá nhiều việc trong khi đó Maria thì cứ thản nhiên trò chuyện xem như chẳng có chuyện gì xảy ra. Vì thế Chị nghĩ chỉ có khẩn cầu “xin Thầy Giêsu bảo em con giúp con một tay!”Nhưng Chúa Giêsu trả lời với Martha đầy sự cảm thông và trìu mến: “Martha! Martha! Chị lo lắng và lăng xăng nhiều chuyện quá! Chỉ có một chuyện cần thiết mà thôi. Maria đã chọn phần tốt nhất và sẽ không bị lấy đi.” Chúa Giêsu hiểu rõ sự bối rối của Martha và Ngài cũng cho chị thấy, ngồi nghe cũng là một cách tiếp đãi, và thậm chí một cách tiếp đãi tuyệt vời.
Nếu đọc kỹ bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta sẽ thấy Chúa Giêsu đã dạy cho chúng ta một bài học vô cùng quý giá về thái độ phục vụ: Phục vụ mà không quên mình sẽ đi đến khoe khoang tự mãn. Phục vụ mà không quên mình sẽ đi đến ganh ghét, dòm ngó, lườm nguýt, loại trừ người khác. Phục vụ quên mình là phục vụ kín đáo: “Tay trái không biết việc tay phải làm” (Mt 6,3). Phục vụ quên mình chỉ cố ý làm vui lòng Chúa chứ không so sánh hơn thua với anh em. Do đó phục vụ quên mình đòi chúng ta phải khiêm tốn. Phục vụ là phải biết lắng nghe lòng mình xem có đức bác ái không? Nếu không có đức bác ái thì mọi việc phục vụ dù có lớn lao cũng trở thành vô ích. Phục vụ là phải biết lắng nghe đối tượng phục vụ. Phục vụ tốt phải đúng lúc, đúng nơi, đúng cách, đúng nhu cầu. Nhưng trên hết, phục vụ phải biết lắng nghe Lời Chúa. Việc phục vụ của ta chỉ tốt và có ý nghĩa khi ta làm đúng ý Chúa muốn. Muốn biết ý Chúa, phải lắng nghe tiếng Chúa trong Tin Mừng, qua cầu nguyện và tiếp xúc tâm sự với Chúa trong bí tích Thánh Thể. Phục vụ là phải biết nghỉ ngơi. Đó là điều mà Chúa Giêsu nhiều lần nhắc nhở chúng ta: “Đừng quá băn khoăn lo lắng”. Hôm nay Chúa nhắc lại với chị Martha một lần nữa: “Đừng băn khoăn lo lắng quá”. Chúa không chê trách công việc chị làm, nhưng Chúa chê trách thái độ lăng xăng, lo lắng thái quá. Chúa mời gọi chị hãy biết nghỉ ngơi, biết giữ bình an nội tâm trong một đời sống quân bình, bằng cách biết cầu nguyện. Cầu nguyện là nghỉ ngơi bên Chúa. Cầu nguyện tạo cho ta một khoảng không gian và thời gian, nhờ đó đời sống tâm linh phát triển. Chính nhờ những giây phút cầu nguyện bên Chúa mà sinh lực ta được phục hồi và ta có thể phục vụ tốt hơn.
Xã hội hôm nay có xu hướng tìm vật chất hơn là tìm tâm linh. Chúng ta thường dùng mọi phương cách để kiếm tìm, đôi khi chúng ta dồn hết tâm sức tìm kiếm một cách thái quá, không còn thời gian để suy nghĩ và sống cho những khía cạnh khác, nhất là đời sống tâm linh. Chúng ta đánh mất tự chủ và thiếu sự thanh lọc lòng mình để tìm hiểu điều gì cần thiết nhất, và như thế chúng ta dễ bị cuốn hút vào những nhu cầu tạm bợ, cho đến khi ngồi suy nghĩ lại, chúng ta đã đánh mất rất nhiều thứ mà đáng lẽ chúng ta cần kiếm tìm và trau dồi để hướng tới. Cuộc sống kiếm tìm vật chất dễ dồn và biến đổi chúng ta có xu hướng như Martha, lo âu lăng xăng, căng thẳng mất bình tĩnh, sợ sệt mất kiên nhẫn, nóng giận mất hòa khí, thiếu tế nhị khi có những nghịch cảnh xảy ra, và buông ra những thái độ lời nói thiếu khôn ngoan làm mất lòng nhau. Có khi nào chúng ta rơi vào những trường hợp như vậy chưa? Trong thế giới thực dụng, chúng ta thường coi trọng hiệu quả, thành tích… Tuy nhiên có bao giờ chúng ta tự hỏi: Mức thang hão huyền đó phải đạt đến bao nhiêu để đánh giá một con người? Đôi khi chúng ta dành quá nhiều thời gian trèo lên những bậc thang đó để quyết định đời mình và đánh giá người khác dựa trên mức thang của mình. Bài Phúc Âm tuần này mời gọi chúng ta thay vì chạy theo những bậc thang không ranh giới đó, thì hãy dành chút thời gian tiếp xúc với Lời Chúa. Đó mới chính là nguồn sức sống đích thực giúp chúng ta tăng thêm sức mạnh, quân bình được mọi sự, nghĩa là chúng ta không chỉ lắng nghe Chúa mà còn sống với Ngài trong một tương quan mật thiết bền chặt. Từ đó mọi sự khó khăn, khúc mắc hay bế tắc thì Lời Chúa sẽ là phương châm để giải quyết mọi vấn đề, và sẽ dẫn chúng ta tới một bến đỗ an bình và hạnh phúc.
Đừng đợi những lúc khó khăn đau khổ hay bần cùng nhất mới chạy đến Chúa, nhưng hãy chạy đến và lắng nghe Lời Chúa những lúc chúng ta thiếu thốn, giầu sang, danh vọng quyền cao, chức trọng, để tìm ra thánh ý Ngài muốn chúng ta làm gì. Đây mới là con người thành công và hiệu quả luôn biết quân bình hai thực trạng giữa đời sống tâm linh và vật chất. Chúng ta hãy học bí quyết của Mẹ Têrêsa Calcutta “Bí quyết của tôi rất đơn giản: Tôi cầu nguyện và lắng nghe Lời Chúa mỗi ngày.” Qua bí quyết này trái tim của Mẹ Têrêsa càng ngày càng lớn trong tình yêu của sự cầu nguyện và lắng nghe Lời Chúa. Lắng nghe Lời Chúa là phương cách hướng chúng ta tới đời sống nội tâm, là tương quan giữa ta với Chúa, và giúp chúng ta gắn bó ngày càng mật thiết với Chúa, giúp mình càng lớn lên trong nhân đức và đời sống bác ái. Lời Chúa có khả năng đánh giá tổng quát mọi sự việc và căn nguyên cho mọi nền tảng vật chất và tư duy. Thiếu vắng Lời Chúa chỉ làm con người chúng ta hành động như một cơn sốt, hời hợt và phục vụ như chỉ là nhắm tới hư danh. Cầu nguyện và lắng nghe Lời Chúa là nền tảng cho đời sống nội tâm, là căn nhà thiêng liêng nơi chúng ta gặp gỡ chính mình, và gặp gỡ Chúa qua mọi sinh hoạt trong cuộc sống của mình. Lạy Chúa, xin cho con có một tinh thần phục vụ như Martha, không quảng ngại vất vả khó khăn, nhưng cũng ban cho con có một thái độ luôn biết lắng nghe Lời Chúa như Maria, để từ đó những việc con làm đều làm sáng danh Chúa. Amen.
Lm. Nguyễn Kim Sơn