LÁ THƯ MỤC VỤ
Trên thế giới này có nhiều nước dùng những viên đá, viên gạch, quả trứng, hay bất cứ thứ gì có thể ném đối phương để phản đối một điều gì đó, hay chống đối lại những hành vi đi ngược với thuần phong mỹ tục của đất nước con người. Nhất là vào thời văn hóa xã hội ngày xưa, sự phản ảnh đối xử này có tính cách công khai quần chúng, càng nhiều người biết càng tốt để dùng sức mạnh tập thể, như một tiếng nói chung tố cáo, kết án và loại trừ ra khỏi dòng chảy của xã hội, gây nên sự ảnh hưởng không tốt đến mọi tầng lớp. Như câu chuyện Người Phụ Nữ ngoại tình trong Bài Phúc Âm hôm nay là một minh chứng rõ ràng về lề luật đó.
Thông thường gạch đá để xây dựng, nó dùng để xây nhà, làm nền móng, làm rất nhiều những công trình lớn lao để kiến tạo cho con người có một cuộc sống thoải mái an bình. Nhưng trong thực tế cũng không thiếu những viên đá, viên gạch được dùng để kết án và làm tổn thương thanh danh của nhiều người, đánh mất đi sự liên đới giữa người với người. Thật tai hại nếu ta không sử dụng viên đá, viên gạch theo đúng chức năng của nó, thì nó sẽ trở thành sự oan nghiệt, trở thành cái chết.
Nếu Chúa Giêsu cũng ùa theo đám đông dân chúng mà kết án người phụ nữ bắt gặp ngoại tình trong Bài Phúc Âm hôm nay, chắc hẳn người phụ nữ này đã chết và không tránh khỏi những viên đá vô tình giết chết chị. Những viên đá nằm trong bàn tay của những người hung hăng sẽ trở nên tai họa, nhưng nếu nó nằm trong bàn tay hiền lành của những người thợ xây sẽ trở nên có ích. Người phụ nữ này như một viên đá được đặt trong lồng bàn tay hiền lành của người thợ xây là chính Chúa Giêsu. Ngài phải làm thế nào đây? Nếu tha cho chị thì Chúa không giữ luật Môisen, và nếu Chúa tha cho chị thì Chúa đồng lõa với chị.
Còn những kẻ hung hăng, họ muốn dùng viên đá là chính chị để khai trừ Chúa ra khỏi cuộc sống của họ, thậm chí họ muốn giết Chúa. Điều lạ ở đây là trong trường hợp này lại không có tòng phạm liên quan đến tội ngoại tình của chị. Chúng ta thấy vụ án này chỉ hoàn toàn do họ làm chủ tình hình, Chúa Giêsu và người phụ nữ đều là nạn nhân trong kế hoạch của họ, bởi vì họ biết Chúa không thể nào đi ngược lại với luật Môisen và cũng không thể nào đi ngược lại lời giảng dạy bác ái yêu thương của Chúa.
Sứ điệp trong Tin Mừng hôm nay là “cứu sống” chứ không phải “giết chết”, là mở ra một tương lai, một chân trời mới, một niềm hy vọng, chứ không phải khép lại. Ngài xét xử theo lương tâm chứ không theo lề luật; theo lòng nhân hậu chứ không theo tội phạm. Phán quyết của Ngài là lên án tội lỗi chứ không phải tội nhân, là kêu gọi hoán cải và tuyên bố ơn tha tội, để giải thoát chứ không kiềm buộc.
Là môn đệ Chúa, sự hiện diện của chúng ta là để cứu chữa những gì đã hư hỏng, phục hồi những gì đã hư hao, làm mới lại những gì đã hư hại… để đưa mọi người trở lại với đời sống hiệp thông. Chúng ta chỉ có quyền tha, không có quyền buộc. Quyền kết án thuộc về một mình Thiên Chúa, đừng thay Trời hành đạo, vì là thái độ của kẻ kiêu ngạo. Cũng là người yếu đuối và tội lỗi, nên ta càng phải cảm thương nhau.
“Ai trong các ông vô tội” mỗi người ý thức mình là một tội nhân được Chúa thương cứu chuộc. Đồng thời khi ý thức những giới hạn của chính mình và những yếu đuối của anh chị em mình, thay vì kết án, bạn và tôi có sự thông cảm và khiêm tốn để vươn mình đến Chúa. Dẫu biết rằng tội lỗi kéo bạn và tôi xuống nhưng chúng ta cũng ý thức để cho Chúa kéo chúng ta lên cao.
Nhưng có lẽ điều quan trọng hơn cả, đó là: Lời Chúa hôm nay muốn đi sâu vào tận nội tâm mỗi người, để mời gọi chúng ta hãy tự chất vấn lương tâm của chính mình, nhằm thấy được những lỗ hổng, những thiếu sót… để lấp cho đầy những bác ái, yêu thương và bình an, lo sám hối và quay trở về với Chúa và với nhau; đồng thời phải nhận ra những ứ đầy tội lỗi của tham lam, ích kỷ, ghen tỵ nơi chính mình, để có được sự cảm thông thay vì kết án, để yêu thương thay hận thù.
Chúng ta hãy nhìn lên Đức Trinh Nữ Maria mà cầu khẩn Mẹ như là Mẹ của lòng từ bi thương xót. Nơi Mẹ, tình thương nhân từ của Thiên Chúa được nhập thể, và tâm hồn vô nhiễm của Mẹ là nơi trú ẩn an toàn cho người tội lỗi. Được Đức Mẹ dẫn lối chỉ đường, chúng ta hăng hái tiến vào Tuần Thương Khó, và nhớ lại lời Đức Giêsu nói với người phụ nữ ngoại tình, như nay Ngài đang nói với mỗi người chúng ta rằng: “Hãy đi, và từ nay đừng phạm tội nữa.” (Ga 8,11). Xin Mẹ Maria giúp chúng ta tiếp nhận với niềm vui đã được canh tân, (tiếp nhận) hồng ân cứu rỗi, ngõ hầu chúng ta gặp lại được sự tin tưởng và niềm hy vọng để bước đi trên con đường mới.
Lm Nguyễn Kim Sơn