LÁ THƯ MỤC VỤ
Khi thành phố bắt đầu lên đèn dần dà trở về đêm khuya, dòng xe cộ trở nên thưa thớt, chúng ta thường bắt gặp những chiếc xe quét rác, hút bụi trên các con đường, chúng âm thầm lui thủi một mình làm việc, mong sao trả lại sự sạch mát cho một ngày mới. Hình ảnh này chúng ta lại càng thấy rõ bên Việt Nam thay vì xe quét rác, thì xuất hiện những công nhân cặm cụi dọn dẹp những con đường khi dòng người thưa thớt dần. Càng về đêm không gian càng tĩnh mịch và chúng ta thấy vai trò của họ càng quan trọng cho mọi sinh hoạt của một ngày mới sắp bắt đầu. Khi ngày mới được điểm tô những ánh sáng hừng đông yếu ớt thì bóng dáng của những người phu quét đường lại lùi về phía sau, nhường chỗ lại cho những sinh hoạt khác của mọi người.
Niềm vui của họ là nhìn thấy những con đường được dọn dẹp sạch sẽ cho biết bao nhiêu người đi qua đi lại. Khi thành phố trở lại sinh hoạt nhộn nhịp bình thường, đã có mấy ai dừng lại đảo mắt xung quanh để cám ơn những bóng hình đã âm thầm làm việc suốt đêm, để mình được hưởng nhờ không gian trong sạch. Cũng vậy, cứ Mùa Vọng trở về, Giáo Hội mượn hình ảnh của người phu quét đường, mời gọi chúng ta đóng vai trò người phu quét dọn tâm hồn để chuẩn bị đón Chúa. Thánh Gioan Tiền Hô đã rao giảng và nhắn gửi thông điệp trực tiếp đến cho chúng ta: “Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi.” Gioan đã sánh ví mình giống như người phu quét đường, là người chuyển tải thông điệp của Thiên Chúa cho muôn dân. Ngài đã khơi dậy tâm hồn con người để họ tự sám hối và chuẩn bị con đường cho ngay thẳng để đón Chúa. Việc sám hối là cần thiết và cấp bách vì Nước Thiên Chúa đã đến gần.
Trong suốt thời gian sống trong hoang địa, Gioan luôn gắn bó với Thiên Chúa bằng cách sống và chiêm niệm Lời của Ngài. Lời Chúa mà Gioan đón nhận, đã trở nên sứ mạng và lời mời gọi cho mọi người. Gioan đã trở thành người trung gian, là người phu quét đường tâm hồn cho người dân đến với Chúa. Nên khi xuất hiện giữa công chúng, Gioan đã dùng câu khẩu hiệu trực tiếp xoáy vào lòng con người, khơi dậy sự khát khao chuẩn bị tâm hồn mình cho thật tốt, thật sạch sẽ và thật thẳng, để khi Chúa đến căn nhà tâm hồn của chúng ta đã thật sẵn sàng. Chính vì vậy, tiếng mời gọi của Gioan thật tha thiết: “Anh em hãy sám hối vì nước Thiên Chúa đã đến gần.” Chẳng ai có thể đi vào tâm hồn chúng ta để dọn sạch rác, chỉ có chính mình mới biết đâu là rác, chỗ nào cần lau chùi dọn dẹp, và như thế tiếng mời gọi của Gioan mỗi lúc một tha thiết hơn.
Vai trò người phu dọn đường không ai khác hơn chính là mỗi người kitô hữu chúng ta. Đây là con đường ăn năn, sám hối, nhưng chúng ta phải khiêm tốn, không dựa vào sức của riêng mình mà cần có ơn Chúa soi sáng, để nhận biết đâu là bóng tối đang che khuất tâm hồn mình? Người phu quét rác phải làm việc chăm chỉ mới có được những con đường sạch bóng, con đường đi vào tâm hồn chúng ta cũng thế: Phải dọn dẹp bằng “sám hối,” phải canh tân bằng “từ bỏ,” phải trang hoàng bằng “lương tâm ngay lành.” Công việc này không chỉ đơn thuần một sớm một chiều là hoàn tất, nhưng nó cần cả một chiều dài “hy sinh,” chiều cao “khiêm nhường,”chiều rộng “bao dung” và chiều sâu “lắng động.” Tuy nhiên chúng ta thường hay nói rằng: Tôi cũng cố hết sức để dọn dẹp, nhưng không biết rác từ đâu đến? Đó chính là những rác rưởi của cám dỗ, nó rất tinh vi và là rào cản ngăn bước chúng ta đến với Chúa và đến với tha nhân. Vì thế mỗi người chúng ta phải “thức tỉnh” bằng “cầu nguyện,” xin ơn Chúa gìn giữ mình, trợ lực mình.
Đường vào tâm hồn của chúng ta không ai là trọn vẹn, mỗi người ít nhiều đều có những khúc quanh của kiêu ngạo, thung lũng của tự ti ích kỷ, ghồ ghề khúc khuỷu trong mối tương quan, những điểm mù trong sự suy nghĩ, quanh co lệch lạc trong tính toán, thậm chí có những nơi rất dầy đặc bóng tối của hận thù, đố kỵ đến nỗi ánh sáng tình yêu không thể chiếu soi đến. Phụng vụ hôm nay Giáo Hội mời gọi chúng ta hãy cầm “Cây Chổi là Lời Chúa” dọn dẹp chính tâm hồm của mình. Chúng ta phải bước ra khỏi con người cũ của mình, can đảm nhìn sâu vào tận đáy lòng mình, và xem lại những gì chúng ta cần dọn, cần chỉnh sửa. Đồng thời với ơn Chúa giúp, chúng ta hãy mạnh dạn lặp lại lời Gioan khi xưa, lớn tiếng hô to trong cõi thâm sâu của lòng mình: can đảm dọn sạch mọi hố sâu tội lỗi bằng “Bí Tích Giao Hòa,” sang cho bằng mọi đỉnh đồi kiêu căng tự mãn, và uốn nắn cho thẳng con đường quanh co để mình được bước đi tự do trong ân sủng của Thiên Chúa.
Mùa Vọng là hy vọng, là ước ao đón chào Ngôi Hai Nhập Thể, mở ra ý định rõ nét hơn về chương trình cứu độ của Thiên Chúa dành cho nhân loại. Thái độ chuẩn bị tâm hồn đón Chúa, không phải chỉ là Mừng Lễ Giáng Sinh, nhưng Giáo Hội mời gọi và nhắc nhở mọi Kitô Hữu phải “Biến Đổi,” phải “Sám Hối” nghĩa là cần biến mình thành người phu quét đường, dọn dẹp sạch sẽ mọi rác rưởi tội lỗi làm cản bước chân đi của mình đến với Chúa và tha nhân. Lạy Chúa, hành động sám hối không dễ dàng, bởi lẽ chúng con không khiêm tốn đủ để nhận biết mình lầm lỗi, xin cho chúng con nhìn thấy và nhận ra tại sao Chúa vô tội mà đứng chung với tội nhân để chờ Gioan làm phép rửa cho Chúa Giêsu? để từ đó chúng con cũng biết đứng chung với anh chị em trong mọi biến cố, hoàn cảnh của cuộc đời. Amen.
Lm. Nguyễn Kim Sơn